

David Haluyawé
Le 7 septembre 2020, la réunion des chefs d’Etat de la Communauté économique des États de l’Afrique de l’Ouest (CEDEAO) a pris acte du report sine die du lancement de la monnaie unique l’ECO, et invité les pays à élaborer une nouvelle feuille de route. Cette décision a eu le mérite de mettre fin à de longs mois de polémiques, de tensions et de rebondissements sur ce projet de monnaie unique, d’autant plus que le 21 février 2020, une feuille de route pour accélérer la mise en œuvre de cette monnaie avait été adoptée pour un lancement fixé avant la fin de l’année 2020. Certes, la crise de la Covid 19 est passée par là, fragilisant l’économie de nombreux pays de la zone et de par le monde, et il n’est point judicieux de lancer une nouvelle monnaie en pleine récession ou dans une période de croissance affaiblie. Mais on se doutait que ce calendrier serait intenable vu qu’aucun progrès, du moins visible, n’a été réalisé sur le plan technique. Les obstacles politiques demeurent, et des divergences sur la manière et les conditions de mise en place de cette monnaie commune sont légion.
Une monnaie unique qui ne contribue pas au bien-être de la population perdra de sa légitimité tôt ou tard, même s’il y a un soutien politique
Nombreux semblent convaincus de la nécessité primordiale d’avoir une monnaie unique dans la CEDEAO, un paradoxe quand la question du soubassement de cette monnaie unique n’a pas été examinée de fond en comble au-delà des débats publics. Ces derniers mélangent des arguments anticolonialistes avec une association sommaire entre le type de régime de change et la croissance, laissant de côté les vrais maux dont souffrent les pays ayant leur croissance en berne. Une manière objective de répondre à cette question de la pertinence d’une monnaie unique est de mettre en balance les arguments économiques qui sont favorables à une monnaie commune et ceux qui ne le sont pas. Certes, il y a des facteurs politiques, mais ceux-ci ne jouent un rôle majeur que dans la création d’une monnaie unique. Une fois que cette monnaie unique est mise en place, ce sont les facteurs économiques qui dominent. Par conséquent, une monnaie unique qui ne contribue pas au bien-être de la population perdra de sa légitimité tôt ou tard, même s’il y a un soutien politique. C’est pour cette raison que les arguments économiques priment dans la détermination de l’opportunité d’avoir ou pas une monnaie commune, et de ce fait méritent d’être pris en compte dès la conception de cette monnaie.
Au titre des arguments favorables à une monnaie commune de la CEDEAO, on dénombre : (i) l’atout qu’une monnaie commune peut apporter à l’approfondissement de l’intégration régionale, avec le Nigeria (qui représente 2/3 du PIB total de la zone avec un peu plus de la moitié de la population de la zone) comme tête de pont de la nouvelle zone monétaire ; (ii) le compte courant positif du Nigeria, qui compenserait le déficit courant structurel des autres pays, de la même manière que le rôle que joue la Côte d’Ivoire dans la zone UEMOA ; (iii) un régime de taux de change flexible qui selon les partisans de la monnaie unique permettrait aux pays de l’UEMOA de s’affranchir du taux de change fixe et de pouvoir mener une politique monétaire indépendante qui favoriserait les exportations et l’industrialisation.
Force est de constater qu’au titre des arguments économiques qui ne sont pas favorables à une monnaie commune, il y en a beaucoup plus qu’il n’ait été dit jusqu’à présent pour la raison évoquée plus haut qu’aucune analyse approfondie n’a été conduite jusqu’à présent sur cette question. Mais ces arguments sont aussi un peu plus compliqués à formuler de manière simple pour les rendre accessibles au grand public. On peut les regrouper en 3 catégories : (1) les capacités institutionnelles et la nécessité de prioriser les réformes ; (2) la non-automaticité des avantages prêtés à une monnaie commune ; et (3) la synchronisation des cycles d’affaires ainsi que la flexibilité du taux de change.
Les capacités institutionnelles des Etats sont assez faibles […] la priorité devrait être donnée aux réformes les plus simples qui produisent des bénéfices tangibles et immédiats
Les capacités institutionnelles et la nécessité de prioriser les réformes
Mettre en place une monnaie commune est un processus complexe, d’autant plus que les pays de la CEDEAO ont évolué dans des systèmes différents jusqu’à présent. Au même moment, les capacités institutionnelles des Etats sont assez faibles, ce qui implique que s’il y a une liste de réformes à faire, la priorité devrait être donnée aux réformes les plus simples qui produisent des bénéfices tangibles et immédiats. A cet égard, il s’avère judicieux de se concentrer sur l’intégration régionale qui reste largement inachevée. La libre circulation des biens fait encore face à des barrières tarifaires et non tarifaires significatives à l’intérieur de la zone. La libre circulation des personnes est loin d’être effective. Les indicateurs de gouvernance sont à la traîne, or les institutions régionales qui ont un rôle supranational sont bien placées pour élaborer des règles et mécanismes pour promouvoir la bonne gouvernance. Au niveau des pays pris individuellement, tout un agenda de réformes structurelles reste à réaliser, pour améliorer l’environnement des affaires, stimuler la création d’emploi et booster la productivité.
L’expérience avec le franc CFA comme monnaie unique de l’UEMOA a montré que cette convergence n’est pas garantie
La non-automaticité des avantages prêtés à une monnaie commune
L’idée selon laquelle la monnaie unique contribuera au développement en favorisant les échanges commerciaux par la réduction des coûts de transactions ignore certaines réalités. L’expérience de l’UEMOA a montré qu’une monnaie unique n’est pas une garantie d’une intégration régionale plus forte. En 2017, le commerce intra UEMOA représentait seulement 15,5% du commerce des Etats membres, un chiffre plus bas que les échanges avec les autres pays de la CEDEAO (18,5%) avec lesquels les pays de l’UEMOA n’ont pas la même monnaie.
En outre, il est avancé que la monnaie unique l’ECO favorisera la convergence des économies de la région. Or, l’expérience avec le franc CFA comme monnaie unique de l’UEMOA a montré que cette convergence n’est pas garantie. Au contraire, les écarts du niveau de PIB par tête ont été multipliés par un facteur de 5 entre 1970 et 2018. Sans tirer des leçons de pourquoi cet état de fait, et comprendre ce qu’il faut faire en mieux, une autre monnaie commune risque de produire les mêmes résultats. De manière plus générale, les coûts de transactions liés au change sont de nos jours très faibles par rapport aux coûts des produits, ce qui diminue le rôle d’une monnaie unique dans la création des échanges commerciaux communautaires. Beaucoup d’autres facteurs comme le coût du capital et les salaires jouent plus sur la compétitivité des prix. La qualité des produits ainsi qu’une intégration dans la chaîne de valeur mondiale jouent également un rôle prépondérant.
La synchronisation des cycles d’affaires et la flexibilité du taux de change
La politique monétaire et de change est un outil de pilotage macroéconomique à court-terme, et de ce fait ne bénéficie à un ensemble de pays que si les cycles d’affaires (ou cycles conjoncturels) de ces pays ne sont pas asynchrones.
Il est tout à fait logique de penser qu’avec une monnaie unique de la CEDEAO, la politique monétaire et de change sera forcément tirée par la conjoncture économique au Nigeria, et pour que cette politique soit adéquate pour les autres pays de la zone, leur conjoncture économique doit être plus ou moins synchronisée avec celle du Nigeria. En observant les cycles d’affaires de la Côte d’Ivoire et du Ghana (les deux plus grandes économies de la CEDEAO après le Nigeria) entre 1970 et 2018, on remarque que celui de la Côte d’Ivoire n’a aucune corrélation avec la conjoncture au Nigeria, alors que celui du Ghana l’est dans une certaine mesure. En d’autres termes, s’il y a une récession au Nigeria, les chances qu’il y ait une récession en Côte d’Ivoire simultanément sont nulles alors qu’elles sont de 20% pour le Ghana. Sur la base de ce critère, la Côte d’Ivoire n’aurait aucun intérêt économique à quitter une union monétaire dont la politique monétaire accommode sa conjoncture économique pour rejoindre une autre union monétaire qui ne le fera pas.
Le taux de change du Naira par rapport au dollar américain […] est en réalité un taux de change pratiquement fixe à des périodes données
L’autre argument est qu’à part les monnaies des économies avancées, il y a très peu de monnaies qui flottent en réalité. Cette idée a été popularisée par deux économistes célèbres Guillermo Calvo et Carmen Reinhart dans leur article « Fear of Floating » qui ont montré que les pays déclarant avoir un régime de change flexible ont en réalité un régime de change qui s’apparente à un taux de change fixe non crédible. Il suffit d’observer le taux de change du Naira par rapport au dollar américain pour se rendre compte qu’en réalité c’est un taux de change pratiquement fixe à des périodes données, se dépréciant en paliers qui coïncident avec une chute des prix du pétrole sur les marchés internationaux. Ce qui peut porter à croire que sans force extérieure accentuant la pression sur le naira, celui-ci aurait plus ou moins un taux de change fixe avec le dollar. Dans cette configuration, si cette politique de change venait à se transmettre à la monnaie unique de la CEDEAO, alors la question serait de savoir quel serait l’avantage d’abandonner un change fixe pour rentrer dans un autre qui ne dit pas son nom.
En somme, les arguments économiques qui ne militent pas pour une monnaie unique de la CEDEAO dominent de manière peu discutable les arguments qui sont favorables à la monnaie unique. Il y a un besoin important de prendre ce recul et de faire une analyse coûts-avantages approfondie de cette monnaie unique aussi bien pour les pays pris individuellement que pour la zone entière. Cependant, même s’il s’avère qu’une monnaie unique de la CEDEAO n’apportera pas assurément des bénéfices économiques conséquents, cela ne signifiera pas l’arrêt de ce projet, mais plutôt stimulera une plus profonde réflexion sur les motivations, qu’elles soient purement politiques ou autres. Ceci aura le mérite d’être transparent et de permettre aux populations de mieux appréhender ce qu’elles peuvent attendre de cette monnaie unique.
Crédit photo : leFaso.net
David Haluyawé s’intéresse aux questions monétaires en Afrique.
443 Commentaires. En écrire un nouveau
enclomiphene for men: enclomiphene testosterone – buy enclomiphene online
https://rxfreemeds.com/# rx care pharmacy detroit mi
https://enclomiphenebestprice.com/# enclomiphene for men
enclomiphene citrate: enclomiphene testosterone – enclomiphene price
Farmacia Asequible Farmacia Asequible cuanto es 35.000 pesos en euros
brentan crema precio espaГ±a: Farmacia Asequible – gfarmacia
http://rxfreemeds.com/# RxFree Meds
enclomiphene citrate: enclomiphene buy – enclomiphene for sale
Farmacia Asequible farmacia telefono farmГЎcia
enclomiphene: enclomiphene buy – enclomiphene buy
Farmacia Asequible: Farmacia Asequible – ortopedias en badajoz capital
https://enclomiphenebestprice.shop/# enclomiphene for men
Farmacia Asequible: nГєmero de telГ©fono farmacia – farmacia europea
enclomiphene price enclomiphene testosterone enclomiphene citrate
http://farmaciaasequible.com/# mebendazol spanje
enclomiphene: enclomiphene testosterone – enclomiphene buy
comprar tadalafilo: farmacia cerca de aquГ – serum la roche posay opiniones
RxFree Meds: RxFree Meds – new zealand online pharmacy
https://enclomiphenebestprice.shop/# enclomiphene price
para que sirve dolmen: Farmacia Asequible – farmacias grandes
cabel plus opiniones Farmacia Asequible Farmacia Asequible
RxFree Meds: RxFree Meds – cialis mail order pharmacy
https://enclomiphenebestprice.com/# enclomiphene testosterone
http://farmaciaasequible.com/# farmacias abiertas hoy zaragoza
enclomiphene testosterone: enclomiphene for men – buy enclomiphene online
buy enclomiphene online enclomiphene online enclomiphene
http://farmaciaasequible.com/# farmacia a domicilio cerca de mi
Farmacia Asequible: farmacias portuguesas – precio de movicol 20 sobres
farmacia direct opiniones cabezales braun zzzquil precio
enclomiphene price: enclomiphene for men – enclomiphene testosterone
http://farmaciaasequible.com/# farma higiene opiniones
Farmacia Asequible: natysal melatonina – farmacia en madrid
enclomiphene buy enclomiphene online enclomiphene best price
buy enclomiphene online: enclomiphene – enclomiphene citrate
RxFree Meds: pharmacy stuff store – naturxheal family pharmacy & health store-doral
enclomiphene price enclomiphene enclomiphene for sale
enclomiphene price: enclomiphene price – enclomiphene buy
http://enclomiphenebestprice.com/# enclomiphene
enclomiphene price: enclomiphene testosterone – enclomiphene for sale
united pharmacy cialis RxFree Meds people’s pharmacy wellbutrin xl
https://farmaciaasequible.shop/# gr 100 badajoz
international pharmacy domperidone: RxFree Meds – RxFree Meds
bystolic online pharmacy: best ed pills – RxFree Meds
https://farmaciaasequible.com/# salud on net opiniones
viagra online pharmacy us RxFree Meds price of percocet at pharmacy
https://rxfreemeds.shop/# RxFree Meds
RxFree Meds: RxFree Meds – generic provigil online pharmacy
http://enclomiphenebestprice.com/# enclomiphene online
enclomiphene price enclomiphene for sale buy enclomiphene online
RxFree Meds: total rx pharmacy – percocet cost pharmacy
enclomiphene: enclomiphene for sale – enclomiphene testosterone
Farmacia Asequible Farmacia Asequible tadalafilo 20 mg precio
Farmacia Asequible: Farmacia Asequible – dolmen pastillas
http://enclomiphenebestprice.com/# buy enclomiphene online
farmacia las galletas: Farmacia Asequible – para quГ© es el movicol
enclomiphene: enclomiphene – enclomiphene citrate
RxFree Meds RxFree Meds RxFree Meds
https://farmaciaasequible.shop/# natur pharma
RxFree Meds: RxFree Meds – RxFree Meds
buy cialis us pharmacy RxFree Meds RxFree Meds
buy enclomiphene online: enclomiphene best price – buy enclomiphene online
https://rxfreemeds.com/# RxFree Meds
enclomiphene buy: buy enclomiphene online – enclomiphene
http://enclomiphenebestprice.com/# enclomiphene price
farmacia online envГo gratis valencia Farmacia Asequible Farmacia Asequible
enclomiphene best price: enclomiphene best price – enclomiphene testosterone
enclomiphene: enclomiphene citrate – buy enclomiphene online
RxFree Meds avodart pharmacy methotrexate pharmacy error
https://farmaciaasequible.shop/# Farmacia Asequible
Farmacia Asequible: medicamentos online – Farmacia Asequible
Farmacia Asequible: droguerias – farmacia comprar
enclomiphene enclomiphene for sale enclomiphene citrate
RxFree Meds: target pharmacy pantoprazole – RxFree Meds
how much does viagra cost at pharmacy: rx care pharmacy detroit mi – RxFree Meds
Farmacia Asequible que es el movicol como comprar ozempic
Farmacia Asequible: Farmacia Asequible – Farmacia Asequible
https://rxfreemeds.com/# RxFree Meds
enclomiphene: enclomiphene testosterone – buy enclomiphene online
ver energy en directo gratis online Farmacia Asequible Farmacia Asequible
enclomiphene price: enclomiphene testosterone – enclomiphene buy
enclomiphene for sale enclomiphene price enclomiphene for sale
us online pharmacy viagra: RxFree Meds – RxFree Meds
http://enclomiphenebestprice.com/# enclomiphene
enclomiphene enclomiphene online enclomiphene price
RxFree Meds: RxFree Meds – RxFree Meds
farmacia online barata y fiable: farmacias abiertas malaga – Farmacia Asequible
Farmacia Asequible Farmacia Asequible Farmacia Asequible
fincar from inhouse pharmacy: RxFree Meds – RxFree Meds
Farmacia Asequible: Farmacia Asequible – Farmacia Asequible
enclomiphene for sale enclomiphene for men enclomiphene testosterone
enclomiphene buy: buy enclomiphene online – enclomiphene online
https://rxfreemeds.shop/# RxFree Meds
enclomiphene testosterone: buy enclomiphene online – enclomiphene testosterone
enclomiphene online: enclomiphene for men – enclomiphene best price
lubricante durex calor opiniones ene spagnola galletas maria bebe
enclomiphene for men: enclomiphene price – enclomiphene online
http://enclomiphenebestprice.com/# enclomiphene for men
canadian pharmacies: CanRx Direct – canadian pharmacy scam
indian pharmacies safe best online pharmacy india IndiMeds Direct
https://indimedsdirect.com/# india pharmacy mail order
buying prescription drugs in mexico online: pharmacies in mexico that ship to usa – TijuanaMeds
TijuanaMeds: TijuanaMeds – TijuanaMeds
canadian pharmacy prices: legit canadian pharmacy online – canadian pharmacy ed medications
https://tijuanameds.com/# TijuanaMeds
TijuanaMeds mexico pharmacies prescription drugs TijuanaMeds
TijuanaMeds: TijuanaMeds – TijuanaMeds
https://indimedsdirect.shop/# IndiMeds Direct
buy medicines online in india indian pharmacy indian pharmacies safe
IndiMeds Direct: india pharmacy mail order – IndiMeds Direct
india online pharmacy best india pharmacy IndiMeds Direct
http://tijuanameds.com/# buying prescription drugs in mexico online
canadian drug pharmacy: CanRx Direct – canadian valley pharmacy
TijuanaMeds TijuanaMeds mexican border pharmacies shipping to usa
best canadian pharmacy online: CanRx Direct – pharmacy canadian superstore
reputable indian online pharmacy: IndiMeds Direct – IndiMeds Direct
https://canrxdirect.com/# canadian drug pharmacy
pharmacy rx world canada prescription drugs canada buy online canadian pharmacy prices
mexican rx online: TijuanaMeds – TijuanaMeds
mexican rx online: TijuanaMeds – TijuanaMeds
best canadian pharmacy online: canadian pharmacy ed medications – canadian online pharmacy
IndiMeds Direct reputable indian pharmacies reputable indian pharmacies
Pharma Connect USA: Pharma Connect USA – pharmacy online prescription
https://medicijnpunt.shop/# Medicijn Punt
apotheke inline: schopapoteke – Pharma Jetzt
medicijnen bestellen bij apotheek Medicijn Punt medicijne
https://pharmajetzt.com/# online versandapotheke
pharmacy nederlands: medicijn bestellen – nieuwe pharma
apothe online: PharmaJetzt – PharmaJetzt
Pharma Connect USA: tescos pharmacy viagra – propecia in malaysia pharmacy
Pharma Connect USA PharmaConnectUSA Pharma Connect USA
http://pharmaconfiance.com/# Pharma Confiance
luitpold apotheke selbitz: PharmaJetzt – Pharma Jetzt
ordre pharma: comment prendre ketoprofene – Pharma Confiance
https://pharmajetzt.shop/# shop apotheke bestellung
Medicijn Punt Medicijn Punt MedicijnPunt
PharmaConnectUSA: PharmaConnectUSA – Pharma Connect USA
Pharma Confiance: pharmacie quissac commande en ligne – codoliprane 400 avec ou sans ordonnance
https://pharmajetzt.shop/# Pharma Jetzt
fleurs de bach transit: Pharma Confiance – Pharma Confiance
https://pharmajetzt.com/# Pharma Jetzt
Pharma Confiance Pharma Confiance doctolib tГ©lГ©phone siГЁge social
metronidazole crГЁme: Pharma Confiance – pharmacie villeneuve d’ascq
pharmacie devulder: sans lendemain orne – Pharma Confiance
https://pharmaconnectusa.com/# Pharma Connect USA
PharmaConnectUSA: lexapro pharmacy price – viagra phuket pharmacy
online medicijnen: Medicijn Punt – MedicijnPunt
MedicijnPunt apotheek recept betrouwbare online apotheek zonder recept
https://pharmaconfiance.com/# Pharma Confiance
https://pharmaconnectusa.shop/# PharmaConnectUSA
inloggen apotheek: Medicijn Punt – medicijnen zonder recept met ideal
tadalafil 20 mg boГ®te de 24 prix belgique: Pharma Confiance – fournisseur pharmaceutique
PharmaJetzt gГјnstiger apotheke PharmaJetzt
PharmaConnectUSA: viagra reputable online pharmacy – PharmaConnectUSA
Lexapro: PharmaConnectUSA – wegmans pharmacy free atorvastatin
https://medicijnpunt.shop/# recept medicijn
Medicijn Punt: medicijnen online bestellen – MedicijnPunt
https://pharmaconnectusa.shop/# online pharmacy cellcept
rezept online apotheke: Pharma Jetzt – Pharma Jetzt
http://pharmaconfiance.com/# constipation homéopathie adulte
schnellste online apotheke shop apptheke pillen kaufen
online pharmacy discount: Pharma Connect USA – Pharma Connect USA
Pharma Jetzt: Pharma Jetzt – internetapotheken preisvergleich
https://medicijnpunt.com/# Medicijn Punt
viagra online pharmacy europe: doc morris pharmacy artane – Pharma Connect USA
acheter god: Pharma Confiance – online pharmacy avis
Pharma Confiance quelle est la pharmacie de garde aujourd’hui Г bordeaux ? meilleure parapharmacie en ligne pas cher
http://pharmaconnectusa.com/# toronto pharmacy online
Pharma Confiance: Pharma Confiance – cialis 20 mg prix
PharmaJetzt: luidpold apotheke – apotheke obline
http://pharmaconfiance.com/# Pharma Confiance
Pharma Confiance: sete pharmacie de garde – Pharma Confiance
MedicijnPunt: internet apotheek – betrouwbare online apotheek zonder recept
https://pharmajetzt.com/# PharmaJetzt
https://medicijnpunt.com/# online apotheek – gratis verzending
apohteek: apotheker online – Medicijn Punt
Pharma Connect USA: Pharma Connect USA – Pharma Connect USA
online apotheek zonder recept ervaringen recept medicijnen online apotheek 24
soolantra crГЁme prix: ou est fabriquГ© le doliprane – Pharma Confiance
http://medicijnpunt.com/# Medicijn Punt
transport pharmaceutique recrute: Pharma Confiance – Pharma Confiance
Pharma Confiance Pharma Confiance amoxicilline 500 mg pour chat
https://pharmajetzt.com/# shopapptheke
http://pharmaconnectusa.com/# estrace cream online pharmacy
chez franГ§oise bleu avis: pharmacie en lig’e – monuril comment le prendre
apotheke online bestellen: PharmaJetzt – apothek
holandia apteka internetowa MedicijnPunt MedicijnPunt
Pharma Confiance: Pharma Confiance – hetre in english
Pharma Confiance: Pharma Confiance – pharmatie
Pharma Connect USA PharmaConnectUSA Pharma Connect USA
PharmaConnectUSA: PharmaConnectUSA – spironolactone pharmacy online
https://pharmaconfiance.shop/# Pharma Confiance
betrouwbare online apotheek zonder recept apotheek recept MedicijnPunt
medikamente shop apotheke: apotheke obline – luitpold apotheke bad steben bestellschein
https://pharmajetzt.com/# Pharma Jetzt
pharma apotheek: MedicijnPunt – apotheek online
Medicijn Punt Medicijn Punt online apotheek frankrijk
medikamente billig: PharmaJetzt – apotheke deutschland
http://medicijnpunt.com/# MedicijnPunt
gff lille: Pharma Confiance – pharmacie de garde 34 aujourd’hui
https://pharmajetzt.com/# Pharma Jetzt
Pharma Connect USA escitalopram generic pharmacy PharmaConnectUSA
https://pharmaconfiance.shop/# Pharma Confiance
viagra homme en ligne: Pharma Confiance – pilulier gratuit
Medicijn Punt: apohteek – online pharmacy nl
levitra at target pharmacy Pharma Connect USA Pharma Connect USA
pharmacie de ligne: mettre du citron sur le visage avant de dormir – Pharma Confiance
zyban online pharmacy: PharmaConnectUSA – vipps certified online pharmacy viagra
http://pharmaconnectusa.com/# target pharmacy lovastatin
pharmacie de garde pilule du lendemain Pharma Confiance Pharma Confiance
shopa: medikamente liefern – onlie apotheke
Pharma Jetzt: bad apotheke online shop – PharmaJetzt
Pharma Jetzt PharmaJetzt internet apotheke gГјnstig
Pharma Confiance: eau de verveine montpellier – ibuprofen frankrijk
Pharma Connect USA: Pharma Connect USA – Pharma Connect USA
https://medicijnpunt.shop/# internetapotheek nederland
application gdf: Pharma Confiance – Pharma Confiance
pharmacie de la piscine: pharmacie moins cher de paris – acheter ozempic en ligne
nez de marche dorГ© entreprise pharmaceutique caen pharmashopi en ligne
Pharma Jetzt: apotheke onlineshop – PharmaJetzt
PharmaJetzt: rezept online apotheke – Pharma Jetzt
http://pharmaconfiance.com/# para pharmacie en ligne
recepta online Medicijn Punt Medicijn Punt
luitpold apotheke: Pharma Jetzt – online-apotheken
https://pharmaconnectusa.shop/# Pharma Connect USA
PharmaJetzt: Pharma Jetzt – medicamente
http://pharmaconfiance.com/# la boîte rose pharmacie
Pharma Connect USA Pharma Connect USA Prasugrel
ghd numero: Pharma Confiance – mes jambes .com
Pharma Confiance: helicobacter pylori est-ce grave – meilleur produit bГ©bГ© pharmacie
Pharma Confiance Pharma Confiance ceinture gg
cialis us pharmacy online: PharmaConnectUSA – viagra online pharmacy uk
https://pharmaconfiance.shop/# boutique de matГ©riel mГ©dical
Medicijn Punt recepta online Medicijn Punt
Pharma Connect USA: lloyd center pharmacy domperidone – viagra tesco pharmacy
https://pharmaconfiance.shop/# pharmacie de garde medoc aujourd’hui
MedicijnPunt: Medicijn Punt – betrouwbare online apotheek
mijn medicijn.nl: online apotheek nederland met recept – MedicijnPunt
amoxicillin people’s pharmacy Pharma Connect USA online pharmacy no prescription adipex
http://pharmaconfiance.com/# ghb gold
gГјnstige online apotheke: apotheke online versandkostenfrei – PharmaJetzt
medicijnlijst apotheek Medicijn Punt niederlande apotheke
online apotheke auf rechnung: Pharma Jetzt – appotheke
online pharmacy propecia: PharmaConnectUSA – PharmaConnectUSA
monuril pour homme pharmacie garde gard pharma drakkar
medicijen: apotheek online nl – medicijn bestellen apotheek
http://pharmaconnectusa.com/# PharmaConnectUSA
avandia pharmacy: clomid mexican pharmacy – french pharmacy products online
Pharma Jetzt п»їonline apotheke Pharma Jetzt
Pharma Connect USA: Pharma Connect USA – top 10 pharmacies in india
Pharma Connect USA: PharmaConnectUSA – top 10 pharmacies in india
https://medicijnpunt.com/# apotheek apotheek
MedicijnPunt MedicijnPunt Medicijn Punt
shopa: apotal online – medikamente preisvergleich
MedicijnPunt: MedicijnPunt – MedicijnPunt
Pharma Connect USA PharmaConnectUSA Pharma Connect USA
https://raskapotek.com/# ibs apotek
farmecia Papa Farma Papa Farma
gentalyn composizione: migliore farmacia veterinaria online – EFarmaciaIt
Papa Farma: cbd farma – farmacia web
EFarmaciaIt plasil generico EFarmaciaIt
bestill medisin pГҐ nett: Rask Apotek – sminkefjerner apotek
https://svenskapharma.shop/# Svenska Pharma
Papa Farma Papa Farma Papa Farma
EFarmaciaIt: farmaco vertiserc – pomata locoidon
biretix opiniones: bepanthol precio espaГ±a – eucerin pro acne
cbd oil pharma tgm para que sirve oral b pro 3 pack 2 Papa Farma
oral b io 10 precio: vimovo que es – Papa Farma
http://svenskapharma.com/# bh 90 b
vГ¤teperoxid apotek: munskydd apotek – blodtryck Г¶ver 200
https://raskapotek.com/# Rask Apotek
Svenska Pharma Svenska Pharma antiseptic solution apotek
Papa Farma: comprar viagra en murcia – durex pack
https://raskapotek.shop/# Rask Apotek
difmetre supposte opinioni: EFarmaciaIt – EFarmaciaIt
Papa Farma syracerin soluciГіn para que sirve Papa Farma
Svenska Pharma: Svenska Pharma – Svenska Pharma
http://raskapotek.com/# Rask Apotek
apotek pГҐ nett: apotek stГёttestrГёmper – Rask Apotek
https://papafarma.shop/# emla crema precio espaГ±a
Papa Farma farmacias envio gratis Papa Farma
mille farmacie online: EFarmaciaIt – crema fucicort prezzo
nagelsvamp hГ¤nder bilder: Svenska Pharma – lГ¤sglasГ¶gon apotek
https://svenskapharma.com/# ibuprofen 400 mg
EFarmaciaIt a cosa serve il locoidon EFarmaciaIt
farmae’ accedi: contatto scalapay – EFarmaciaIt
Svenska Pharma: ge fullmakt apotek – Svenska Pharma
https://papafarma.shop/# fqrmacia
buono farmacia EFarmaciaIt EFarmaciaIt
Svenska Pharma: hГ¤stliniment apotek – apotek black week
Svenska Pharma apotek på nätet recept Svenska Pharma
apotek fГёflekk: koronavaksine pГҐ apotek – Rask Apotek
Rask Apotek: Rask Apotek – kreatin apotek
https://raskapotek.com/# Rask Apotek
farmacia orlandi spedizione gratuita: EFarmaciaIt – EFarmaciaIt
ostelГёpe apotek apotek tannbleking ph mГҐler apotek
para que sirve movicol: Papa Farma – eucerin black friday
Svenska Pharma: hiv test hemma apotek – Svenska Pharma
Papa Farma tadalafilo prospecto tu farmacia virtual opiniones
http://papafarma.com/# diprogenta pomada precio
Papa Farma: farmacia europa – crema emla precio
safe canadian pharmacy Canada Pharm Global canadian drugs online
medicine in mexico pharmacies: Meds From Mexico – Meds From Mexico
trusted canadian pharmacy: best online canadian pharmacy – my canadian pharmacy
https://canadapharmglobal.shop/# canadian 24 hour pharmacy
Meds From Mexico Meds From Mexico buying prescription drugs in mexico online
my canadian pharmacy rx: canadian world pharmacy – canadian pharmacy 24
https://canadapharmglobal.shop/# best online canadian pharmacy
Meds From Mexico: mexican online pharmacies prescription drugs – mexico drug stores pharmacies
India Pharm Global: п»їlegitimate online pharmacies india – indian pharmacy online
the canadian pharmacy Canada Pharm Global best online canadian pharmacy
indian pharmacies safe: top online pharmacy india – india pharmacy mail order
mexican drugstore online: pharmacies in mexico that ship to usa – Meds From Mexico
п»їlegitimate online pharmacies india India Pharm Global India Pharm Global
http://medsfrommexico.com/# mexican mail order pharmacies
reputable indian online pharmacy: India Pharm Global – india online pharmacy
indian pharmacy paypal: buy medicines online in india – buy prescription drugs from india
canadian world pharmacy Canada Pharm Global vipps canadian pharmacy
buying prescription drugs in mexico online: п»їbest mexican online pharmacies – buying prescription drugs in mexico
Meds From Mexico: mexican mail order pharmacies – medication from mexico pharmacy
pharmacies in mexico that ship to usa Meds From Mexico Meds From Mexico
https://canadapharmglobal.shop/# legal canadian pharmacy online
Meds From Mexico: п»їbest mexican online pharmacies – mexico drug stores pharmacies
canadian mail order pharmacy: reliable canadian pharmacy reviews – canadian pharmacy tampa
India Pharm Global mail order pharmacy india indian pharmacy paypal
India Pharm Global: India Pharm Global – India Pharm Global
buy prescription drugs from india: India Pharm Global – pharmacy website india
http://indiapharmglobal.com/# top 10 online pharmacy in india
canadian mail order pharmacy Canada Pharm Global cheap canadian pharmacy
buying prescription drugs in mexico: medicine in mexico pharmacies – mexican pharmaceuticals online
canadian neighbor pharmacy: Canada Pharm Global – pharmacy canadian superstore
pharmacy wholesalers canada Canada Pharm Global legitimate canadian pharmacy
https://semaglupharm.com/# Rybelsus side effects and dosage
CrestorPharm: Crestor Pharm – crestor 5
crestor rosuvastatin uses dosage side effects: CrestorPharm – Crestor Pharm
http://prednipharm.com/# 5 mg prednisone tablets
Crestor Pharm CrestorPharm Affordable cholesterol-lowering pills
Predni Pharm: PredniPharm – prednisone 20 mg tablet
Crestor Pharm: Safe online pharmacy for Crestor – CrestorPharm
SemagluPharm Semaglu Pharm п»їBuy Rybelsus online USA
LipiPharm: LipiPharm – Online statin drugs no doctor visit
Crestor Pharm: п»їBuy Crestor without prescription – Crestor Pharm
https://crestorpharm.shop/# Crestor Pharm
Predni Pharm: prednisone 10 mg over the counter – prednisone drug costs
crestor 5 mg: rosuvastatin ckd – Buy cholesterol medicine online cheap
semaglutide dosage calculator Online pharmacy Rybelsus Semaglu Pharm
LipiPharm: Lipi Pharm – Affordable Lipitor alternatives USA
https://semaglupharm.com/# Semaglu Pharm
PredniPharm prednisone online sale Predni Pharm
atorvastatin and dementia: Atorvastatin online pharmacy – No RX Lipitor online
statin crestor: CrestorPharm – CrestorPharm
Affordable Lipitor alternatives USA: Lipi Pharm – Cheap Lipitor 10mg / 20mg / 40mg
2.5 mg prednisone daily: Predni Pharm – PredniPharm
LipiPharm LipiPharm LipiPharm
https://crestorpharm.com/# Crestor Pharm
CrestorPharm: CrestorPharm – CrestorPharm
Semaglu Pharm: Semaglu Pharm – SemagluPharm
No RX Lipitor online amlodipine/atorvastatin coupon Lipi Pharm
CrestorPharm: CrestorPharm – CrestorPharm
LipiPharm: Lipi Pharm – atorvastatin and anxiety
rybelsus prior authorization Semaglu Pharm rybelsus diabetes medication
https://semaglupharm.com/# SemagluPharm
Buy cholesterol medicine online cheap: Crestor Pharm – Crestor Pharm
rosuvastatin painonnousu: Crestor Pharm – crestor pill image
metformin vs semaglutide rybelsus? glp-1 semaglutide
buying prednisone on line: PredniPharm – Predni Pharm
Semaglu Pharm: Semaglu Pharm – SemagluPharm
can you take lipitor and crestor together Lipi Pharm No RX Lipitor online
Lipi Pharm: is lipitor the same as atorvastatin – does lipitor cause fatigue
http://crestorpharm.com/# Crestor Pharm
Online statin drugs no doctor visit: can i take tylenol with lipitor – can you stop atorvastatin cold turkey
Generic Lipitor fast delivery Lipi Pharm LipiPharm
Predni Pharm PredniPharm buy 40 mg prednisone
LipiPharm: LipiPharm – LipiPharm
Predni Pharm: Predni Pharm – Predni Pharm
Online statin drugs no doctor visit Lipi Pharm Lipi Pharm
CrestorPharm: CrestorPharm – Order rosuvastatin online legally
FDA-approved Rybelsus alternative: fda compounded semaglutide – Rybelsus side effects and dosage
rosuvastatin fatigue: CrestorPharm – Crestor Pharm
atorvastatin tablets ip 10 mg rosuvastatin vs atorvastatin side effects Affordable Lipitor alternatives USA
Crestor Pharm: Crestor Pharm – Crestor Pharm
Crestor Pharm: Rosuvastatin tablets without doctor approval – Crestor Pharm
Semaglu Pharm SemagluPharm Rybelsus 3mg 7mg 14mg
semaglutide mechanism of action: highest dose of semaglutide – Buy Rybelsus online USA
Semaglu Pharm: Affordable Rybelsus price – Semaglu Pharm
Online statin drugs no doctor visit Lipi Pharm atorvastatin and weight loss
PredniPharm: pharmacy cost of prednisone – prednisone buy no prescription
types of semaglutide: Rybelsus online pharmacy reviews – п»їBuy Rybelsus online USA
lipitor skin rash natural alternative to lipitor Atorvastatin online pharmacy
Crestor Pharm: crestor vs atorvastatin side effects – CrestorPharm
atorvastatin 80 mg price walmart FDA-approved generic statins online Lipi Pharm
Semaglu Pharm: SemagluPharm – Semaglu Pharm
Semaglu Pharm: SemagluPharm – Semaglu Pharm
prednisone 5 mg tablet price prednisone 20mg online pharmacy 50 mg prednisone canada pharmacy
LipiPharm: does atorvastatin diarrhea go away – does lipitor cause dry mouth
SemagluPharm SemagluPharm Semaglu Pharm
Semaglu Pharm: Semaglu Pharm – SemagluPharm
Predni Pharm prednisone 50 mg price PredniPharm
cholesterol medication rosuvastatin: Crestor 10mg / 20mg / 40mg online – No doctor visit required statins
Predni Pharm: buy prednisone 5mg canada – generic prednisone otc
Crestor Pharm: Crestor Pharm – rosuvastatin banned in europe
CrestorPharm rosuvastatin sprinkle capsules Crestor Pharm
PredniPharm: PredniPharm – PredniPharm
viagra medicine in india: VGR Sources – best price for real viagra
buy cheap viagra online australia: can you buy viagra otc – where to buy female viagra in australia
what is sildenafil 100mg viagra canada buy viagra online paypal
viagra pharmacy usa: viagra singapore prescription – cheap viagra online free shipping australia
online canadian pharmacy viagra: VGR Sources – otc viagra australia
buying generic viagra viagra usa super force viagra
40 mg sildenafil: female viagra prescription – how to get real viagra online
viagra price online india VGR Sources viagra online order india
cheap viagra free shipping: generic sildenafil in us – best viagra in usa
can i buy viagra without a prescription: female viagra cream – buy viagra 100 mg online
cheapest sildenafil 100mg uk online female viagra pfizer viagra price
sildenafil canadian online pharmacy: VGR Sources – viagra india online purchase
sildenafil 20 mg online pharmacy: where to get viagra in canada – sildenafil 100 no prescription
viagra super active 100mg generic viagra online mastercard how to buy viagra in mexico
where can you get viagra uk: VGR Sources – daily viagra
buy cheap viagra from india: brand viagra online canadian pharmacy – cheap viagra canadian pharmacy
where can i find viagra can i buy viagra in india can you buy viagra over the counter in europe
average cost of viagra pill: viagra from canada – where to buy viagra uk
sildenafil drug prices: buy viagra online usa – buy viagra for female online india
buy viagra online no script sildenafil 680 where can i buy cheap viagra in australia
viagra for female online india: canada viagra buy – viagra for sale in united states
price for viagra: VGR Sources – viagra 100mg buy online
viagra cost australia: VGR Sources – buy viagra pills canada
eu pharmacy viagra canadian viagra 200 mg female viagra buy
viagra generic in united states: VGR Sources – pink viagra
where to buy viagra online australia: VGR Sources – sildenafil canada where to buy
viagra for sale no prescription VGR Sources sildenafil 20 mg tablets price
cheap generic viagra online pharmacy: VGR Sources – buy viagra online canada paypal
sildenafil pharmacy nz: cheap viagra from canada – order viagra australia
viagra 100mg online in india ordering sildenafil online without prescription buy online viagra tablet
sildenafil citrate 100: viagra generic australia – cheapest generic viagra prices
best online sildenafil prescription sildenafil online in india can you buy female viagra over the counter
price of viagra 100mg: viagra online australia fast delivery – price of viagra tablets
cost of viagra 100 viagra no rx viagra 800mg
generic over the counter viagra: cheap prescription viagra online – sildenafil pharmacy nz
sildenafil 5mg price viagra tablet online order 150 mg sildenafil
viagra buy uk online: buy 10 viagra pills – viagra 100mg tabs
sildenafil best price canada: sildenafil citrate 50 mg – sildenafil over the counter australia
where to get viagra over the counter VGR Sources viagra generic online pharmacy
seroquel xr online pharmacy: Pharm Express 24 – buy hcg online pharmacy
Merci beaucoup!